Kempenhaeghe-expertise op vlak van slaapgeneeskunde steeds gewilder: “Ga verstandig om met slaapmetingen”
Er komen steeds meer producten op de markt die de kwaliteit van de slaap kunnen meten. Maar hoe betrouwbaar zijn deze? Als expertisecentrum op het gebied van slaapstoornissen, wordt het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe regelmatig gevraagd om hier iets over te zeggen. Somnoloog en hoogleraar slaapdiagnostiek Sebastiaan Overeem vertelt over slaap en technologie in de podcast Focus van de NTR, in het tv-programma Stand van het Land/generatie Next van NPO 2 en in het Nederlands Dagblad.
De hoeveelheid gadgets waarmee consumenten zelf metingen kunnen doen, is enorm. Smartwatches, apps, slimme ringen en sensoren onder het matras meten van alles en geven daarbij ook informatie over slaap. Toch is volgens Overeem een waarschuwing op zijn plaats. “Draagbare technologie is een indirecte afspiegeling van slaap in de hersenen. Ze meten niet echt de slaap, maar geven een inschatting over de slaap op basis van lichaamsbeweging en hartslag etc. Dat is minder betrouwbaar dan bijvoorbeeld een slaaponderzoek met elektrodes.”
Goede indicatie
De gadgets presenteren vaak ingewikkelde grafieken en scores, die niet altijd kloppen, en voor veel mensen ook niet goed te interpreteren zijn. Het is dus belangrijk om er op een goede manier mee om te gaan, aldus Overeem. “Algemene zaken als hoe lang je in totaal slaapt, wanneer je naar bed gaat en wanneer je weer opstaat, zijn goed te meten. Zo geven de gadgets een goede indicatie van slaap-waak gedrag. En daar kun je ook wat mee. Het kan helpen om slaapgedrag (‘slaaphygiëne’) te optimaliseren, zodat je voldoende lang slaapt, en waar mogelijk regelmatige bedtijden aanhoudt.”
Raadpleeg arts
Overeem raadt aan om, als je slaapklachten hebt, deze altijd met een arts te bespreken. “Bij Kempenhaeghe hebben we veel kennis op het gebied van het meten van slaap en de diagnostiek van slaapstoornissen. We doen ook onderzoek om nieuwe technologieën zodanig te verbeteren, dat ze voor medisch onderzoek bruikbaar zijn. Het kan dus maar zo zijn dat in de toekomst een dokter iemand een ‘medische smartwatch’ mee geeft om de slaap in kaart te brengen. Maar dan wel eentje die betrouwbaar is, en waar een deskundige meekijkt om de gegevens te duiden.”
Terugkijken en te beluisteren in de media:
Het programma Stand van het Land/generatie via NPO 2 (uitgezonden op 17 februari 2024) https://npo.nl/start/serie/stand-van-nederland/seizoen-11/stand-van-nederland-generatie-next_39/afspelen
De podcastserie Focus van de NTR (online vanaf 14 februari 2024) https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/103115/1-het-technologische-lichaam-1-meten-is-weten-toch-s09, met Sebastiaan te beluisteren vanaf minuut 21.00
Het artikel in het Nederlands Dagblad verscheen op 10 februari https://www.nd.nl/leven/leven/1211408/hoe-betrouwbaar-is-een-app-of-smartwatch-om-je-slaap-bij-te-h